Oelsner- Arû İmar Planının Hazırlık Süreci, 1944-1945: Kayseri Vilayet Gazetesi Haberlerinin Analizi

ÖZET Bu çalışma, Erken Cumhuriyet Dönemi kent imar plan yaklaşımları hakkında bilinmeyene odaklanmıştır. Ulus devletin modernleştirilmesi sürecinde kent makroformunda batı normlarını öne çıkaran arayışlar ve Kayseri ili özelinde bu değişime ve dönüşüme uyumlanma politikalarının bir parçası olarak hayata geçirilmiş olan Oelsner-Arû imar planı (1944-1945) incelenmiştir. Bu bağlamda, planlama sürecinden başlayarak yerel yönetimler ve teknik elemanlar ile kentin ileri gelenlerinin bu sürece dahil oluşları ve aktif katkıları araştırılarak aydınlatılmaya çalışılmıştır. Bir belgelik oluşturma çabası olarak da değerlendirilebilecek çalışmada, dönemin az sayıdaki süreli kaynaklarından biri olan Kayseri Vilayet Gazetesi’nin konuya ilişkin seri yazılarına başvurulmuştur. 1944-1946 yılları arasındaki gazete haberleri sistematik olarak taranmış ve ilgili literatürle örtüştürülerek makalenin kuramsal altlığı oluşturulmuştur. Çalışmada yöntem olarak söz konusu gazete metinleri üzerinden veri toplama, doküman analizi ve nitel yönelimli içerik analizi gibi nitel teknikler kullanılmıştır. Böylelikle dönemin özgün metinleri üzerinden Oelsner-Arû imar planının hazırlık sürecinin bilinmeyen yönleri ortaya çıkarılmış ve Erken Cumhuriyet Dönemi planlama yaklaşımının yerel ölçekteki bir örnek üzerinden çözümlemesi yapılmıştır. Veriler ışığında, toplumun kente ve planlamaya bakış açısıyla kent planlamasının teknik elemanlar ve ilgili yerel yönetimce nasıl algılandığı konusu da yorumlanmıştır. Sonuç olarak Oelsner-Arû imar planının hem merkezi otorite kaynaklı olduğu düşünülen bir destekle, hem de yerelin merkezi otoriteye eklemlenme çabasıyla hazırlanarak başarıya ulaştığı görülmüştür. The Design Process of the Urban Planning by Oelsner- Arû, 1944-1945: The Analysis of Kayseri Newspaper’s Texts ABSTRACT This study focuses on the unknowns of the urban planning approaches in the Early Republic Period. Quests of emphasizing the western norms during the nation state's modernization process at the city macro form are examined. For his purpose, a case study 1944-1945 Kayseri Oelsner-Arû urban planning as a part of policies for adaptation of this change and transformation is analyzed. In this context, to enlighten the contribution and active participation of dignitaries including the local authorities and professionals on this process has been investigated from the beginning of planning. Considering this attempt as a creation of an archive, the study refers to a series of texts from one of the rare periodicals of the term called Kayseri Newspaper. The newspaper’s texts which were published between 1944 and 1946 have been scanned systematically and this study’s theoretical base has been set up by overlapping related literature. In this study, qualitative techniques such as data collection through newspaper texts, document analysis, and qualitative oriented content analysis scourse analysis have been used. Thus, unknown aspects of the preparatory process of Oelsner- Arû urban planning has been revealed by focusing on the original texts in the 1940s and the Early Republic Period planning approach has been made through analysis of Oelsner- Arû urban planning in a local scale case. According to the data, the point of view of the society on urban and urban planning and also how professions and local authorities have reviewed on the subject of urban planning have been interpreted. As a result, it has been seen that Oelsner- Arû urban planning process got a success not only by the support from central authorities but also by efforts of local to articulate central authority.