Menteşeoğulları Beyliği Dönemi Hamamları’nın İncelenmesi ve Morfolojik Analizi

 

ÖZET Beçin ve Balat Antik Kentleri Menteşeoğulları Beyliği’ne belli dönemlerde başkentlik yapmış ve günümüzde de açık hava müzesi niteliğindedir. Menteşeoğulları Beyliği Dönemi’ne ait günümüze kadar varlığını sürdürmüş sekiz adet hamam bulunmaktadır. Bu hamamların beş adeti Beçin Antik Kenti’nde üç adeti de Balat Antik Kenti’ndedir. Bu hamamlardan Beçin Antik Kenti’nde bulunan beş adet hamamdan iki adeti, Balat Antik Kenti’nde bulunan üç adet hamamdan da bir adeti özel hamam niteliğinde diğerleri ise genel hamam niteliğindedir. Kültürel mirasımız olan bu hamamlar hakkında detaylı araştırma yapılarak hamamların genel durumu, mimari ve yapısal özellikleri incelenmiş ve belgelenmesi yapılmıştır. Ayrıca incelenen hamamların morfolojik analizi yapılarak kural tabanlı analiz yöntemiyle mekan kurgusunun çözümlenmesi hedeflenmiştir. Yapılan analiz çalışmasında sentaktik ve biçim grameri analiz yöntemi olarak kullanılmıştır. Sentaktik analiz ile mekanlar arası ilişki ve mekan derinlikleri, biçim grameri analiziyle de mekanların oluşumu analiz edilmiş, gelenekselin bilişsel kuralları ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Hamamların mekan kurgusu, mekanlar arası ilişki ve Menteşeoğulları Beyliği Dönemi Hamamları’nın belirli kurallar ile nasıl bir oluşum ve gelişim gösterdiği irdelenmiştir. ABSTRACT The ancient cities of Beçin and Balat were the capital of Menteşeoğulları Principality in certain periods and are now like an open-air museum. There are eight Turkish Baths belonging to the Menteşeoğulları Principality Period that have survived to the present day. Five of these baths are in the ancient city of Beçin and three are in the ancient city of Balat. Of these baths, two of the five baths found in the ancient city of Beçin, and one of the three baths found in the ancient city of Balat are private baths, and the others are general baths. Detailed research was carried out on these baths, which are our cultural heritage, and the general condition, architectural and structural features of the baths were examined and documented. In addition, it is aimed to analyze the fiction of space by making morphological analysis of the baths studied by rule-based analysis. In the analysis study, syntactic and shape grammar were used as a method of analysis. By syntactic analysis, the relationship between spaces and the depth of space, the formation of spaces was analyzed by shape grammar analysis, and cognitive rules of tradition were tried to be revealed. The structure of the baths, the relationship between the spaces and how the Baths of the Menteşeoğulları Principality Period were formed and developed with certain rules were examined.