Lületaşı İşleme Zanaatının Ustaların Mesleki Yönelim ve Yaklaşımları Bağlamında Güncel Durumunun Belirlenmesi

Geleneksel zanaatlar, icra edildikleri bölgenin kimlik özelliklerini taşıyan teknik ve ustalıkları gelecek nesillere aktararak somut olmayan kültürel miras öğelerini oluştururlar. Lületaşı işleme zanaatı da özellikle bu madenin bulunduğu Eskişehir ilinde uzun yıllardır sürdürülen, önemli kültürel miraslarımızdan biridir. Bu taşın Eskişehir ile özdeşleşmesinde, buradan çıkarılan lületaşının yapısal özelliklerinin fonksiyonel ve estetik açıdan ürün yapımında ideal olması etkilidir. Diğer zanaat dalları gibi lületaşı işlemeciliği de sanayileşme sonucu el yapımı ürünlerin endüstriyel imalat değeri kazanması ile yaygınlığını yitirmiş ve değer kaybetmiştir. Bu çalışmanın amacı, Eskişehir'de lületaşı işleme zanaatının, ustaların mesleki deneyimleri ve eğilimleri doğrultusunda güncel durumunun belirlenmesidir. Bu bağlamda lületaşı ustalarının, tasarım ve teknikte teknoloji ve inovasyona bakış açıları değerlendirilmiştir. Ayrıca lületaşı zanaatkârlığını kapsayan kurumsal yapılar araştırılarak, lületaşının yerel turizm açısından önemi incelenmiştir. Çalışma kapsamında Eskişehir'in Odunpazarı semtinde faaliyetlerine devam eden lületaşı ustaları ile röportajlar yapılmış, hediyelik eşya dükkânları gezilerek veriler ses kaydı, fotoğraf ve videolarla kayıt altına alınmıştır.