Ulusal Mimari Proje Yarışmalarını Kullanıcı–Mekan İlişkisi Üzerinden Okumak

İşlevsel, teknik ve estetik bakımdan nitelikli yapay çevre üretimi hedefi ile üst düzey işgücü, zaman ve bütçe ayrılarak düzenlenen ulusal mimari proje yarışmalarında; büyük ölçekli beklenti ve kaynakların aksine mekânsal/biçimsel kullanım sorunları açığa çıkabilmektedir. Teori–pratik uyuşmazlıklarını yansıtan kullanıcı–mekan ilişkisinin sonuçları; hukuk, maliyet, ideoloji, alt süreç işletimi vb. etkenler dizgesi içerisinde bir problem diliminin mevcudiyetine işaret etmektedir. Araştırma; ulusal mimari proje yarışmaları sonuç ürünlerinde karşılaşılan mekânsal ve biçimsel sorunların alt süreçler ile olan ilişkilerine odaklanmaktadır. Bu ilişki ağının çözümlenmesi; üç boyutlu mekan, donatı ve ekipmanlarda kullanıcı gereksinmelerinin karşılanabilme kapasitesinin tespitinin ve yarışma alt süreçlerine girdi olarak aktarılan öznel/nesnel yapılı verilerin analizinin senkronize biçimde gerçekleştirilmesini gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda; ulusal mimari proje yarışmaları sonucunda hizmete sunulan Bağ-Kur Genel Müdürlük Sitesi ve Türk Eczacıları Birliği Sosyal ve Kültürel Tesisleri; kullanım sürecinde değerlendirilmiş, diğer yandan yarışma alt süreçlerine ilişkin veriler elde edilmiştir. Değerlendirme çalışmalarının sonuçları ve alt süreç dokümanları, birlikte ele alınarak etüt edilmiştir. Araştırma sonucunda; i) Her iki yapay çevrenin kullanıcı müdahaleleri, mekânsal sorunlar ve kapasite problemleri barındırdığı belirlenmiştir. ii) Bunların önemli bir bölümünün yarışma alt süreçlerinde nesnel girdilerin eksikliğine dayalı olarak meydana geldikleri belgelenmiştir. iii) Yarışmalara ileri besleme sağlayabilecek öneriler sunulmuştur.