Van-Warak Wank Manastırı (Yedi Kilise) Koruma ve Onarım Uygulama Projesi Hakkında Bir Analiz

Doğu Anadolu Bölgesi, tarihin en eski çağlarında günümüze kadar, doğudan batıya, kuzeyden güneye çeşitli dönemlerde kavim göçlerine ev sahipliği yapmıştır. Bölgede egemenlik kuran her uygarlık, ekonomik gücü doğrultusunda, siyasi, sosyal ve kültürel yapısına bağlı olarak, tapu niteliğindeki anıtsal mimari yapıları inşa etmiştir. Orta Çağ da Doğu Anadolu Bölgesi’nin zorlu ve çetin yaşam şartlarına rağmen, farklı inançlardaki her türden mimari yapılar, Selçuklu ve Osmanlı Devletlerinin düşünce hoşgörüsü ile mimariye yansımıştır. Tek tanrılı Hristiyan Monofizit inanışa sahip olan Ermeniler ile Müslümanlar karşılıklı dostluk ve hoşgörü anlayışı asırlarca bölgede hüküm sürmüştür. XVII. yüzyılın sonlarında itibaren XVIII. yüzyılın başlarında Avrupa da başlayan ve emperyalist güçlerinde desteklediği milliyetçilik hareketleri, XIX. Yüzyılın başlarında artış sağlamıştır. Osmanlı Devleti’nde teba-i sadıka olarak bilinen Ermeniler, milliyetçilik hareketleri olumsuz etkisi altında kalarak, istenmeyen bazı olayların gelişmesi sebep oldu. Günümüz Van Şehri’nin doğusunda yer alan Erek Dağı eteklerinde inşa edilen Warak Wank Manastırı, Van Valiliği tarafından onarıma yönelik uygulama proje çalışmaları başlatılmıştır. Warak Wank Manastırı’nın farklı tarihlerde, yedi adet farklı mimari form işlevlerden oluşan yapı ve diğer tamamlayıcı bölümlerden oluşmaktadır. Değişik dönemlerde inşa edilmiş olan kilise yapılarının güneybatısında keşiş hücreleri, eğitim mekânlarından oluşan iki bina hizmet birimleri yer almaktaydı. Bölgedeki manastırlar uzun yüzyıllar varlıklarını devam etmiş, ve yeni yapılarla sürekli geliştiğinin ilginç bir örneği olan bu dini yapılar, Osmanlı dönemi Hıristiyan mimarisinin de güzel örneklerini barındırmaktadır. Bu bakımdan Warak Wank Manastırı, Mimarlık ve Sanat Tarihi açısından oldukça önem arz etmektedir.