Gösterge-Mimarlık İlişkisi Bağlamında “İkonik” ve “Kitsch” Kavramlarını Yeniden Düşünmek

Gösterge (temsil), mimarlıkta bir düşünme biçimi olmakla birlikte, bir anlatım aracı ve yöntemidir. Mimarlık disiplini, göstergenin en yaygın kullanıldığı ve insanın çevresiyle arasındaki ilişkiyi kurgulayan bir alandır. Mimarlık için bir tasarlama aracı ve anlatım aracı olarak öne çıkan göstergenin, günümüz ortamında nasıl bir tavır aldığı sorusu çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Çalışma, mimarlık alanında “ikonik” ve “kitsch” olarak adlandırılan gösterge biçimlerini tartışmayı hedeflemiştir. Bu iki kavramın tartışma merkezine alınmasının sebebi, kavramların taşıdıkları nitelikler bakımından bazı ortak özelliklere sahip olmalarıdır. Bu noktada çalışma, “ikonik” veya “kitsch” bir mimarlık nesnesi arasındaki (geçirgen) sınırları irdelemeyi hedefler. İkonik ve kitsch kavramları arasındaki muğlak ilişkiyi tartışabilmek için bu kavramlar, teorik değerlendirmeler yöntemiyle bazı mimarlık ürünleri üzerinden irdelenmiş ve bu kavramlar arasında keskin bir kavramsal ayrımdan söz edilemeyeceği sonucuna varılmıştır. Tüketim toplumuna ait bir mimarlık ortamında “ikonik” mimari ürün, sahip olduğu nitelikler bakımından aynı zamanda “kitsch” olma özelliği de taşıyabilmektedir.