Türk Mutfağında Bakırın Yeri ve Bakır Zanaatının Geleceği

Kültürün önemli öğelerinden bir tanesi olan geleneksel el sanatları için sanayileşmenin hızlı olmadığı dönemlerde, insanoğlunun ihtiyaçlarını önemli derecede karşılayan bir değer olduğunu söylemek mümkündür. Bu durumun çıktısı olan objeler ise kişinin sadece ihtiyaçlarını gidermekle kalmayıp, aynı zamanda dönemin sosyo-ekonomik ve kültürel durumlarını yansıtan, kişiyle ve çevreyle iletişim halinde olan, yaşayan nesnelerdir. Dünyamızın küreselleşmesiyle kültürel farklılıkların giderek azalması ürünlerdeki farklılıkları da etkilemiş, bu durum benzer ürünlerin üretilmesine ve el sanatlarına olan rağbetin azalmasına sebep olmuştur. Günümüzde genellikle müzelerde rastladığımız, günlük hayatımızdan sanayileşmenin getirdiği üretim çeşitliliğiyle çıkmaya başlayan bakır işçiliği ile üretilmiş ürünler, zamana direnen ürün gruplarından bir tanesi olarak görülmektedir. Türk mutfak kültüründe önemli bir yere sahip olan bakır kaplar, üretildiği yöreye, yapım tekniğine, şekline, üzerindeki desene, kullanıldığı alana ve işlevine göre zaman içerisinde farklı isimler almıştır. Gaziantep bakırcılar çarşısındaki ustalar tarafından üretilen nesnelere detaylı olarak yer verilen bu çalışmada, bakır işçiliğinin geçmişten günümüze aldığı yol ve geçirdiği değişim araştırılmıştır. Bakır zanaatının, teknoloji ile sanayileşmenin getirdiği seri üretime dayalı çok sayıda ama benzer tipolojilerde üretilen ürünler karşısında bulunduğu konumu sorgulanmış, günümüzde geliştirilen yeni tasarımlarla bu el sanatının etkileşimi tartışılmıştır. Tasarım ve zanaat kavramları arasındaki ilişki bakırdan üretilen mutfak ürünleri üzerinden ele alınırken, bu iki kavramın birbirini besleyerek tasarımcılara yeni bakış açıları katacağı düşünülmektedir. Alan araştırmasına dayalı bu araştırmada, araştırmanın sağlıklı olarak yürütülüp güvenli bir sonuca ulaşması için gerekli araçlar olan gözlem ve söyleşi tekniklerinden faydalanılmıştır.