Yapılarda Yükselme ve Başkent Ankara Örnekleri Üzerinden Tarihsel İncelenmesi

ÖZET Yüksek yapılar; birçok farklı bölgede, çeşitli tasarım farklılıkları ile inşa edilmiştir. Uygulandığı dönem içerisinde ileri teknolojilerle kurgulanan yüksek yapılar, dönemlerinin mimari tutumlarını temsil eden yapılar arasında ön sıralarda yer almaktadır. Bu çalışmada yüksek yapıların tarihsel gelişimi araştırma konusu olarak ele alınmış ve çalışma alanı olarak mimari çevresi ile dikkat çeken ve mimarlık literatüründe önemli yere sahip olan Ankara seçilmiştir. Türkiye’nin başkenti olan Ankara, başkent kimliği ile ülke planlamasında örnek olması gereken bir büyükşehirdir ve ülkenin sahip olduğu yüksek yapı stoğuna önemli derecede katkı sağlamaktadır. Bu noktada kentin yüksek yapılaşmadaki mevcut durumunun incelenmesi önem taşımaktadır. İlk yüksek yapı örneğinin inşa edildiği 1960’dan başlayarak günümüze kadar olan süreç on yıllık periyotlara ayrılmış, kentin gelişimi içinde yüksekliği taban boyutlarına göre daha fazla, genellikle kule biçiminde olan yüksek yapıların kronolojik sıralaması beş ayrı dönemde ortaya konmuştur. Elde edilen veriler içerisinden; başlarda fonksiyon olarak zengin olmayan, tek fonksiyon ile çözülen yüksek yapıların zaman ilerledikçe farklı ve çoklu fonksiyonlu yapılara dönüştüğü, 21. Yüzyıl ile uygulanan bina sayılarında bir atış olduğu, hızın ve teknolojinin yüzyılı olduğu için de özellikle son on yıl içerisinde yapı yüksekliğinde ciddi bir sıçrama yaşandığı yönündeki tespitler önem teşkil etmektedir. Bu dönemlerde yüksek yapı projelerinin sayıları ve yoğunluğu artarken yaşanan ekonomik, kültürel, sosyal ve teknolojik gelişmelere paralel olarak niteliklerinin de geliştiği gözlemlenmektedir. Sonuç olarak, mimarlık literatüründe yer edinmiş olan Ankara’daki yüksek yapıları derleyen, değerlendiren ve kronolojik gelişimini ortaya koyan bu çalışmanın kendinden sonra yapılacak olan çalışmalara bir basamak oluşturulması amaçlanmaktadır. HEIGHT OF THE BUILDINGS: A HISTORICAL INVESTIGATION ON EXAMPLES IN CAPITAL ANKARA ABSTRACT High-rise structures were built with various design difference in many different regions. The high-rise buildings constructed with advanced technologies during the period they are constructed are at the forefront among the buildings that represent the architectural attitudes of their periods. In this study, the historical development of high-rise buildings was considered as a research subject and Ankara, which has a prominent place in architectural literature, has been chosen as the study area with its architectural environment. Ankara, the capital of the country, is a metropolis that should be an example in the country planning with its capital identity contributes significantly to the high-rise building stock of the country. At this point, it is important to examine the current situation of the city in terms of high-rise buildings construction. At this point, it is important to examine the current situation of the city in terms of high-rise construction. The process from the 1960s, when the first high-rise building was built, to the present was divided into ten-year periods, and the chronological order of the high-rise buildings, which were generally tower-shaped whose heights were larger than their base dimensions in the development of the city, was revealed in five separate periods. From the data obtained; at the beginning, it is observed that the high-rise structures, which were not rich in function, were solved by a single function, however as time progressed they were transformed into different and multifunctional structures. It is also important to note that there is an increase in the number of buildings implemented in the 21st century, and there is a serious leap in the height of the building in the last decade, especially since 21st century is considered as the century of speed and technology. In these periods, while the number and intensity of the high-rise projects have increased, in parallel with the economic, cultural, social and technological developments, their qualities have also improved. As a result, it is aimed that this study, which compiles and evaluates the high-rise buildings in Ankara having an important place in the architectural literature, and presents the chronological development, will constitute a step in the works to be carried out after it.