Geçici Afet Konutlarının Kullanıcı Açısından Değerlendirilmesi: Van Depremi Konteyner Konutları

Afetler sonrasında kurulan geçici konutların mekân tasarımlarının kullanıcı açısından incelenmesi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, geçici afet konutlarında kullanıcı memnuniyetini incelemek ve görsel algıyı etkileyen biçim, doku, malzeme, renk ve ışık gibi fiziksel özellikler ve bunlara bağlı ortaya çıkan anlamlar aracılığı ile mevcut konteynerlerin tasarımında iyileştirme olanaklarını değerlendirmektir. Türkiye’de yaşanan afetler içerisinde en yoğun olanı depremlerdir. Bu nedenle, araştırma özelinde deprem sonrasında kurulan geçici konutlar ele alınmaktadır. Türkiye’nin Van kentinde 2011 yılında ardı arda yaşanan iki depremden sonra Van merkezinde ve ilçelerinde kurulan konteyner kentlere binlerce kişi yerleştirilmiştir. 2012 yılında Van merkezinde kurulan konteyner kentlerden birisi olan Anadolu Konteyner Kenti araştırma sahası olarak seçilmiş, konteyner kentin yerleşim alanı ve konteynerlerin iç mekânları incelenmiştir. Araştırma sahasında rastgele seçilen 100 kişi (96 hane) örneklemi oluşturmuş, barınma koşullarına ve konteynerlerin mekânsal özelliklerine ilişkin bilgi almak amacı ile araştırma yöntemi olarak yüz yüze görüşme ve anket uygulanmıştır. Mekânsal inceleme ve anket sonuçlarından elde edilen veriler doğrultusunda, geçici barınma koşulları ve konteynerlerin iç mekân özellikleri kullanıcı memnuniyeti açısından değerlendirilmiştir. Kullanıcı değerlendirmeleri çerçevesinde görsel algıyı etkileyen faktörler aracılığıyla mevcut konteynerlerin tasarımlarında yapılabilecek iyileştirme olasılıkları araştırılmış ve bu doğrultuda öneriler geliştirilmiştir. Çalışma sonuçlarının yeni üretilecek geçici konut tasarımlarında da dikkate alınabileceği beklentisi çalışmanın önemini arttırmaktadır.