Akköy (Yalova/Türkiye) Kırsal Mimarisinde Konut Cephelerinin Tipolojik Analizi

 

Kuzeyi ve batısı Marmara Denizi ile çevrili olan Yalova ili; Türkiye’nin Marmara Bölgesi’nde, ülkenin sosyo-ekonomik açıdan önemli kentlerinden İstanbul, Kocaeli ve Bursa illerine olan yakınlığı ile ulaşım yönünden önemli bir konuma sahiptir. 2014 yılında 226514 nüfusa sahip olan Yalova’nın 6 ilçesi ve 43 köyü bulunmaktadır. Bu köylerden Akköy, Yalova’nın Termal ilçesine bağlı olup, merkezi bir konumdadır. Termal ilçesi ise, kaplıcaları ve doğal güzellikleriyle bölgenin turizm ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada; Yalova geleneksel konut dokusunda önemli bir yer teşkil eden Akköy kırsal konut mimarisi araştırılmıştır. Bu konutların çoğu harap durumda olup içerisine girilememektedir. Dolayısıyla, bu kültürel mirasın tamamen yok olmadan kayıt altına alınıp gelecek kuşaklara aktarılması ve yapılacak olan yeni tasarımlara rehber olması önemli görülmektedir. Bu amaçla, Akköy’de alan çalışması yapılarak nitelikli görülen 10 konutun tipolojik analiz yöntemiyle cephe mimarisi incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda; tüm konutların iki katlı, saçaklı ve kırma-kiremit çatılı olduğu, çoğunluğunun ise ahşap iskelet-yığma sistemli, ahşap ve metal giriş kapılı, ahşap giyotin (düşey sürmeli) pencereli olduğu görülmüştür. Elde edilen verilere göre; Akköy’ün özgün bir kırsal mimari dokuya sahip olduğu ve bu dokunun bölgedeki kültür turizmine de katkıda bulunabileceği düşünülmektedir. Dolayısıyla söz konusu konutlarda koruma çalışmalarının yapılması, özgün yapılarına kavuşturularak yeniden işlevsel bir hale getirilmesi önemli görülmektedir.