Ekoloji ve Sürdürebilirlik Kavramlarına İlişkin Dersler Açısından Mimarlık Eğitim Programlarının İrdelenmesi

ÖZET Dünya’da enerji kaynaklarının tükenmesi, yeni kaynakların bulunması ve var olan enerjinin rantabl olarak kullanılması gerekliliğini ortaya çıkartmıştır. Enerji kapsamında gelişen, yürütülen politikalar ve savaşları tetikleyen bir unsur olarak karşımızda durmaktadır. Bu enerji krizlerine bağlı olarak dünyada sürdürebilir, ekolojik bir enerji üretimi ve tüketimi olgusu geliştirilmeye başlanmıştır. Buna ilişkin olarak gelişmiş ülkelerde bilimin, sanayinin kısacası hayatın her alanında ekoprojeler üretilmiş veya hayata geçirilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda da mimarlık hem yapım faaliyetleri, hem geri dönüşüm hem sürdürebilirlik hem de enerji kaynaklarının verimli kullanılması için en önemli alanlardan biridir. Dünyada buna bağlı olarak mimarlıkta ve eğitiminde de bu kavramlar ön plana çıkmış ve buna ilişkin uygulamalar ve dersler mimarlık eğitim programlarında yer almaya başlamıştır. Bu kapsamda baktığımızda dünyadaki bu yaklaşımın Türk mimarlık eğitimin verildiği bölümlerde ne oranda ele alındığı önem arz etmektedir. Bu çalışma kapsamında Türk üniversite sistemine bağlı olarak hizmet veren, vakıf, devlet ve KKTC’de yer alan üniversitelerin 2010 ve 2015 yıllarına ait mimarlık bölümleri ders programlarında sürdürebilirlik ve ekoloji kapsamında yer alan derslerin değerlendirilmesi ve karşılaştırıması yapılmıştır. Bu değerlendirme ve karşılaştırmalar sonucunda 2010 yılında ekoloji ve sürdürebliliğe ait dersler programlarda yeteri kadar bulunmadığı ve 2015 yılında ise bu derslerin sayısının arttığı tespit edilmiştir. ABSTRACT The consumption of energy sources in the world led to the necessity of developing new sources and using the existing energy in an efficient way. The energy policies that were adopted stand out as the fact that triggered the wars. As a result of the encountered energy crisis a new trend to produce and use energy based on principles sustainability and ecology was followed. Further ecoprojects were produced in developed countries in every area of life including science, industry, etc. In this view, architecture is one of the most important areas for both construction facilities and recycling and sustainability and efficient usage of energy sources. These concepts come forward in architectural education, applications and courses related to these take their place in architectural education programs in the world. Thus investigating how these concepts found their reflections in Turkish architecture and how the concepts of ecology and sustainability were placed in architecture programs in Turkey become important issues. This study evaluates and compares the sustainability and ecology related courses in the curricula of private and public universities in both Turkey and Turkish Republic of Northern Cyprus for the years 2010 and 2015. As a result of the research it was observed that while courses related to ecology and sustainability did not exist in 2010 curricula the number of such courses increased in 2015 curricula.