Kolektif Bilinçaltından Ürün Tasarımına: Arketip Kullanımının Ürün Tasarımında Kullanıcı Deneyimi Üzerindeki Etkisi

Ürün tasarımında en kritik noktalardan biri, ürün formu ile kullanıcıya ürünün işlevini ve kullanım şeklini doğru aktarabilmektir. Tasarımcılar bu amaca ulaşmak için farklı yöntemler kullanabilirler. Formu anlamlandırma, yani bir nevi "hatırlatma" işlevi gören arketip kullanımı, tasarımda sıkça başvurulan bir yöntemdir. Arketipler, kolektif bilinçaltında yer etmiş, nesiller boyu aktarılan ilk örnekler veya biçimler olarak tanımlanır ve kültürler arası ortak bir dil oluşturur. Tasarımcılar, arketipleri kullanarak, kullanıcının ürünü daha hızlı tanıması, anlaması ve doğru bir şekilde kullanmasını hedefler. Ancak şekilde ürünün kullanıcı tarafından doğru algılanabilmesi için arketipin doğru yerde ve doğru bağlamda kullanılması gereklidir. Bu makale, arketip temelli tasarımın yenilik, anlam yaratma ve kullanıcı algısı üzerindeki etkilerini incelerken dikkat edilmesi gereken hususlara da dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda, tasarım öğrencileriyle gerçekleştirilen deneysel bir çalışma kapsamında, arketiplerin kullanıldığı ürün tasarımları geliştirilmiş ve bu süreçte elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Arketip kullanımının tasarım sürecinde nasıl işlediğini ve ne gibi sonuçlar doğurduğunu ortaya konmaya çalışılmıştır. Sonuçlar, bilinçli şekilde kullanıldığı taktirde, arketipin ürün tasarımında daha etkili ve başarılı sonuçlar elde edilmesine katkı sağlayabileceğini ortaya koymaktadır.