Akşehir Kırsal Mahallelerinde Kerpiç Camilerde Ahşap Strüktürlü Çatı Döşemelerinin İrdelenmesi; Ortaköy ve Tipiköy Örnekleri
İlk yerleşimin başlamasından bu yana barınma ihtiyacını karşılamak için toprak yapı malzemesi olarak kullanılagelmektedir. Kerpiç yapım sistemleri, Anadolu’ da malzemenin kolay temini ve yapı yerinde üretim kolaylığı gibi etkenlerle yoğun bir kullanıma sahip olmuştur. Şehirlerin eski sokak dokularını koruyan ilk yerleşim bölgelerinde, genellikle evler geleneksel yapım sistemleriyle inşa edilmiş bulunmaktadır. Burada malzemeyi belirleyen etken yerleşim yerlerinin yakın çevrelerinden temin edilebilmesi olmaktadır. Çevrede ağaçlık alan, sulak alan, kayaç vb. bulunması o yerleşim alanındaki yapım sistemini şekillendirmiştir. Şehirlerden kırsala geçtikçe daha görünür hale gelen bu geleneksel yapım, Konya ili Akşehir ilçesi’ nde kerpiç malzeme kullanımını ön plana çıkartmaktadır. Konutlarda durum böyle iken kırsalda depo, ahır, ağıl, müştemilat gibi ek yapılar, küçük ticari yapılar ve bazı dini yapılar da kerpiçle inşa edilmiştir. Çalışmada Ortaköy ve Tipiköy Mahalleleri kerpiç camileri yapısal olarak irdelenmektedir. Bu iki mahalle toplamda %66 oranında kerpiç konut yoğunluğuna sahiptir. Camileri beden duvarları kerpiç duvarlardan oluşan, içerisinde çatı döşemesini taşıyıp yüklerini aktarmaya yardımcı ahşap dikme ve kirişler bulunan yapılardır. Bu döşeme sistemi kerpiç yapım için geniş olarak ifade edilebilecek açıklıklarda destek duvarsız olarak temiz bir mekân eldesi sağlamaktadır. Kerpiç yapı yapım kuralları çerçevesinde rölövesi alınan yapılar değerlendirilmektedir. |