Kırsal Mimari İçerisinde Mut Dağ Cami’nin Korunması ve Değerlendirilmesi

ÖZET Anadolu toprakları çok sayıda medeniyete ait kültürel mirasa ev sahipliği yapmıştır. Bu kültürel miras, sadece kentsel yerleşimlerdeki anıtsal ve sivil yapılarla sınırlı değildir. Aynı zamanda kırsal alanlarda, yerel halk tarafından inşa edilen geleneksel evler ve diğer yapılar da ülkenin vernaküler mimarisi ile kültürel mirasın önemli girdilerini oluşturur. Vernaküler mimari (kırsal mimari) sosyal, kültürel, ekonomik değerlerle, topoğrafya, iklim ve bitki örtüsüyle şekillenen gösterişsiz sade yapılardır. Doğal bir üsluba sahip olan bu ürünler, bulundukları çevrenin, bilgece geliştirilmiş çözümleriyle üretilmiştir. Taş, toprak, tuğla ve ağaç gibi malzemeler kullanılarak genellikle kare veya dikdörtgen tabanlı olarak inşa edilir. Anadolu'da kırsal mimari öğeler, sadece fiziksel değil aynı zamanda sosyal ve mimari yaşamla birlikte günümüze ulaşan örneklere sahiptir. Ancak kırsal alanda yer değiştirme, göç, doğal afet gibi nedenlerle terk edilen yerleşimlerde birçok yapı yok olma tehdidi ile karşı karşıya kalmıştır. Bu çalışma kapsamında Mersin ili Mut sınırları içinde yer alan Dağ Cami’nin korunması ve geleceğe aktarılması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda yer değişikliği sonucu, bulunduğu kırsal alanda tek başına kalan caminin, belgelenmesi ve yakın çevresindeki geleneksel doku, anıtsal yapı ve arkeolojik alanlar ile etkileşim içinde olacak şekilde korunması için öneriler geliştirilmiştir. Preservation and Assessment of Mut Mountain Mosque within Rural Architecture ABSTRACT The land of Anatolia had hosted a cultural heritage of numerous civilisations. Such cultural heritage is not limited to the monumental and civil structures throughout the urban residential spaces alone. At the same time, traditional houses and other structures built by the local people also establish the vernacular architecture and cultural heritage of the country. Vernacular architecture means unpretentious and simple structures built using social, cultural and economic values and shaped by the interaction between topography, climate and vegetation cover. These products having a natural style have been manufactured using the wise solutions of their locations. They have ben constructed on square or rectangular bases using materials such as stones, soil, bricks and wood. Rural architectural elements bearing a multi-layered and multi-cultural structure in Anatolia, have reached to our day not only through physical means but also through social and architectural life. However, such structures have faced destruction in the rural areas that have been evacuated due to reasons such as change of location, migration, and Acts of God. The objective of this study is the preservation of Mountain Mosque within the Province of Mersin, District of Mut and carrying the same into the future. In this context, documentation of the mosque has been left on its own in the rural land as a result of change of location has been provided, and suggestions have been presented for availing an interaction between the mosque and its surrounding traditional fabric, monumental structures and archeologic areas.