Nevşehir Taşlarıyla İnşa Edilen Tarihi Yapıların Restorasyonuna Yönelik Polyester Matris ve Taş Tozu Kullanılarak Üretilen Kompozit Harçlarda Tane Boyutunun Dayanımına Etkisinin Araştırılması

Nevşehir taşı, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesinde Nevşehir ilinden çıkarılan ve piroklastik kayaç türüne özgü taştır. Bu taş tarihi yapıların ve günümüz modern yapıların inşasında kullanılan bir malzemedir. Yapılar; bakımsızlık, su, nem, doğal afetler vb. çevresel ve atmosferik etkenlere bağlı olarak zamanla mukavemetini kaybetmektedir. Özellikle tarihi yapılarda bu türde oluşan hasar problemlerine karşı önlemlerin alınmaması yapıların yıkılmasına ve günümüzdeki tarihi yapıların sayılarının giderek azalmasına neden olmaktadır. Bu problemin çözümü için, yapılardaki taş malzeme türleri ülkeden ülkeye değiştiğinden malzemelerin özelliklerine göre kompozit harçların geliştirilmesi, bu harçların özelliklerinin bilinmesi gerekmektedir. Bu çalışmada, Nevşehir taşlarıyla inşa edilen tarihi yapıların restorasyonuna yönelik polyester matris ve taş tozu esaslı kompozit harçlarının geliştirilmesi ve bu harçlardaki tane boyutunun dayanımına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Nevşehir taşı yapılarda kullanılırken belirli boyutlarda kesilmekte, kesim işlemi sırasında taş tozu oluşmaktadır. Bu nedenle kompozit harç karışımları içerisindeki taş tozlarının tane büyüklüğünün dayanım özelliklerini belirlemek için farklı karışımlar hazırlanmış, bu kompozit harçlarının mekanik ve hidrofilik özellikleri belirlenmiştir. Kompozit harçlar arasında en uygun harç tane büyüklüğü 150–250 μm arasında olan ve ağırlıkça % 35 polyester matris ile % 65 taş tozu kullanılarak hazırlanmıştır. Ayrıca yapılan deneylerin sonucunda; bu kompozit harcının, Nevşehir taşının mukavemeti ve yüzey temas açısına göre önemli artış sağladığı belirlenmiştir. Bu nedenle polyester matrisli harcın, Nevşehir taşıyla yapılan tarihi yapıların korunmasına katkı sağladığı sonucuna varılmıştır.