Sakarya (Nuri Conker) Apartmanı: 1920’lerde Anafartalar Caddesi’ndeki Barınma Kültürünü Bir Yapı Aracılığıyla Çoklu Aktörler Üzerinden Okumak
Bu çalışma, Anafartalar Caddesi’ndeki barınma kültürünün oluşumunda önemli bir apartman olan Sakarya (Nuri Conker) Apartmanı’na odaklanmaktadır. Sakarya Apartmanı, Atatürk'ün çocukluk ve okul arkadaşı Nuri Conker (1882-1937)'e aittir. 1920’lerde Anafartalar Caddesi’ndeki birçok konut yapısında olduğu gibi apartmanın giriş katı ticari, üst katları konut olarak kullanılmıştır. Çalışma bu kapsamda ilk olarak Anafartalar Caddesi üzerindeki barınma kültürünü apartmanlaşma süreci üzerinden tartıştır. Daha sonra Sakarya Apartmanı özelinde yapının üretim, inşa ve kullanım sürecini çoklu aktörler üzerinden okumayı amaçlar. Apartmanın sahibi Nuri Conker ve ailesi, kredi sağlayan kurum olan Osmanlı Bankası, kredi kefili Atatürk ve üç farklı döneme tarihlenen kiracılar; Eyüp Sabri Tuncer Kolonyaları, Foto Aile ve Keyman Design apartmanın çoklu aktörleri içinden seçilerek incelenmiştir. Seçilen aktörler yapının, gündelik yaşam pratiklerindeki anlamsal ve mekansal karşılığını anlamayı sağlayan hikayeleri sunması adına önemlidir. Literatür taraması ve arşiv belgelerinin analizi araştırmanın yöntemini oluşturmuştur. Sakarya Apartmanı’nın Conker ailesine ait olmasıyla yapının üretim sürecinin önem kazandığı, dönemin dönüşen sosyo-ekonomik ortamına mekânsal arka plan sağlarken, yapım teknolojisi ve mekân tipolojisiyle de ilk örneklerden olduğu görülmüştür. Cumhuriyet’in önemli markalarından biri olan Eyüp Sabri Tuncer Kolonyaları’na ev sahipliği yapan, dönemin modernleşme pratiklerini barındıran tescilli bir apartman yapısı olarak hem mimari hem de kültürel belge niteliği taşıdığını söylemek mümkündür. |