Paylaşımlı Elektrikli Scooterların Peyzaj Mimarlığında Sürdürülebilirlik Açısından Değerlendirilmesi: Atakum İlçesi Örneği

Kentlerdeki hızlı nüfus artışı beraberinde birçok sorunu getirmektedir. Yapılaşmanın artması, trafik sıkışıklığı, hava kirliliği… bu sorunlardan bazılarıdır. Ulaşımla ilgili sorunların çözümüne ilişkin gündemde olan çözüm önerilerinden bir tanesi mikro-mobilite kapsamında yer alan elektrikli scooterlardır. E-scooterların teoride; trafik sıkışıklığını azaltmak, çevre ve toplum sağlığına zarar vermemek, uygun maliyetli olmak gibi birçok faydası vardır. Bu yararların pratikte ne kadar sağlanabildiğinin saptanması ise konuyla ilgili çalışmalar yapılmasını gerektirmektedir. Bir uygulamanın uzun dönem çözümler üretebilmesi o uygulamanın sürdürülebilirliğine bağlıdır. Sürdürülebilirlik farklı meslek disiplinleri tarafından o mesleğin ilgi alanına yönelik olarak tanımlamaların yapıldığı çok boyutlu bir kavramdır. Bu çalışma kapsamında “sürdürülebilirlik”, Peyzaj Mimarlığı kapsamında, e-scooterların kentsel alanlarda kullanımlarına yönelik olarak ele alınmıştır. E-scooter uygulamalarının sürdürülebilirliklerinin belirlenebilmesi için öncelikle e-scooterların mevcut yasalar çerçevesinde kullanımlarına izin verilen kentsel alanlar ortaya koyulmuştur. Bu kentsel alanların mevcut fiziksel özellikleri belirlenerek, yasalarla ortaya koyulan standartlara uygunlukları irdelenmiştir. Kullanım alanları netleştirildikten sonra e-scooterların sürdürülebilirlik kriterleri belirlenmiştir. Çalışma alanı olan seçilen Atakum’daki e-scooter uygulamaları fotoğraflarla örneklendirilerek belirlenen kriterler doğrultusunda değerlendirilmişlerdir. Böylece, seçilen çalışma alanındaki e-scooter uygulamalarının sürdürülebilirliklerinin belirlenebilmesi için öneriler sunulmuştur.