Fabrika Yapılarında Esneklik: Igus Fabrikası Örneği

Esneklik birçok alanda etkin olan bir konudur ve mimarlıkta sürdürülebilirlik kavramı ile birlikte daha da öne çıkmaktadır. Çok farklı kapsamlarda ve bağlamda ele alınabilen esneklik kavramı, bu çalışmada fabrika yapılarında değişime adapte olabilme, farklı üretim biçimlerine olanak sağlayabilme açısından irdelenmektedir. Tüm yapılar zaman içerisinde değişime uğramaktadır; ancak ticari yapılar müşteri-pazar hareketliliğiyle ilişkili olarak günümüzde daha fazla değişime ihtiyaç duymaktadır. Dolayısıyla fabrikalar gibi toplu üretimin gerçekleştiği binalar, pazarın hareketliliğinden direkt etkilenmekte ve yapısal olarak bu değişime sürekli uyumlanması gerekmektedir. Çalışmanın amacı fabrika yapılarının esnek yapı tasarımı ekseninde planlanmasıyla elde edilebilecek kazanımları incelemektir. Bu doğrultuda makalede öncelikle binalar için esneklik kavramı incelenmiş, fonksiyon, kapasite ve işleyiş terimleri üzerinden esneklik kapasitesi tariflenmiştir. Yapıların esnek olarak tasarlanabilmesi için neler yapılabileceği belirtilmiştir. Esneklik kavramı fabrikalar odağında incelendiği için fabrikaların işleyiş biçiminden bahsedilip, sürekli değişim geçirmelerine sebep olan dinamiklerden bahsedilmiştir. Yapısal olarak fabrikalarda esnekliğin neden önemli olduğu vurgulanmış ve Mimar Nicholas Grimshaw’ın ofisinin tasarladığı Igus (Köln) Fabrikası üzerinden uygulamalara yer verilmiştir. Igus Fabrikasında esneklik kaygısıyla alınan yapısal kararlar ve gerçekleştirilen çeşitli mimari imalatlar anlatılmıştır. Son olarak fabrika ve esneklik ekseni üzerinden varılan çıkarımlar değerlendirilmiştir.