Sinema-Mimarlık Arakesitinde Beden-Zaman-Mekan İlişkisi

 

ÖZET Sinemada hikayeye ve mimarlıkta mekana karşılık gelen anlatının öznesi olarak beden, her iki disiplinde de hareket-beden deneyimiyle ortak bir bileşen olarak kendini gösterir. Hareket-beden deneyiminin ürettiği mekansal aralıklar bağlamında birbiriyle ilişkilendirilebilecek olan sinema ve mimarlık disiplinlerinin özne olarak beden üzerinden irdelenen ara kesitte birbiriyle benzerlikler taşıdığı söylenebilir. Beden hareketiyle temsil edilen mekansal anlatı, zamansal bağlamın kurgulanarak aktarılmak istenenin ve içinde barındırdığı olasılıkların açığa çıkarılmasını sağlayan sinematografik bir mekan kurgusuna ihtiyaç duyar. Bu çalışmada Camera Obscura’dan Sinematograf’a görme biçimlerinin ve araçlarının gelişimi üzerinden bedenin görme eyleminin geçirdiği dönüşümler aktarılmaya çalışılmıştır. Hareket-beden deneyiminin mekansallığına yönelik sinema-mimarlık arakesitinde hareket kavramının temsil biçimlerindeki sinematografik izler açığa çıkarılmıştır. Anlatının öznesi olarak beden, onun hareketi ve bu hareketin gerçekleştiği ya da üretildiği bağlam olarak zaman ve mekan kavramlarıyla temsil edilişlerindeki ortaklık üzerinden ele alınan sinematografik zaman-mekan yaklaşımlarına yer verilerek sinematografik mekan kurgusu çalışma kapsamında tanımlanmıştır. Disiplinler arasında kurulan ilişkisellikte ela alınan bu mekan kurgusunun deneyimin mekanını görünür hale getirme ve olasılıklarının artırılması yönünde bir okuma biçimi ürettiği düşünülmüştür.