Şah Ali Cami (Harman Cami): Eretna Devri Camilerinin Kayseri Özelinde Değerlendirilmesi

 

ÖZET Müştemilat yapıları, geleneksel kırsal yerleşimlerde konutların üstlenmediği işlevleri üstlenmek üzere inşa edilen, mekân içeren yardımcı yapıları tanımlamaktadır. Bu kapsamda, genellikle tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlayan kırsal alanlarda; konut ile birebir ilişkili bulunan ağıl ve ahırlar, samanlıklar, odunluk/ tezeklik/ kömürlükler ile ambarlar öncelikli olarak sayılabilmektedir. Bu çalışma kapsamında ise Çorum ili İskilip ilçesinde bulunan, tamamı ile ahşaptan, nitelikli işçilikle ve çantı tekniği ile inşa edilmiş olan ve günümüze kadar da özgün nitelikleri ile ulaşmayı başaran ambar yapıları konu edilmektedir. Günümüze kadar herhangi bir belgeleme veya koruma çalışması yapılmadığı için gün geçtikçe yok olma süreci hızlanan bu yapılar, kırsal kültürün ve yaşam dinamiklerinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında Çorum ili İskilip ilçesi köylerinde incelemeler yapılmış, özgün niteliklerini taşıyan ambar yapıları tespit edilmiş ve belgelenmiştir. Yapılan belgeleme kapsamında fotoğraflar, ölçüler ve incelemeler sonucu oluşturulan ölçülü çizimler ile yapıların mekân kurguları, geleneksel yapım sistemleri ve yapım malzemeleri sistematik bir şekilde anlatılarak; tipolojik açıdan değerlendirilmiştir. Dünyada ve ülkemizdeki ambar yapıları ile karşılaştırmalar yapılarak genel ambar mimarisine yönelik çıkarımlar yapılmıştır. Bu çalışma ile geçmişten günümüze varlığını sürdürebilmiş özgün nitelikli bu yapıların beşerî ve coğrafi sebeplerle yok olma ihtimallerine karşı belgelenmeleri ve bu sayede yapısal bütünlüklerinin devamlılığı ve geleceğe aktarımı hedeflenmektedir.