Savranda Kalesi Mimari Değerlendirmesi

Savranda Kalesi Kilikya Bölgesi’nin doğu sınırını oluşturan Amanos Dağları’nda yer almaktadır. Bölgeyi Bahçe Geçiti üzerinden Suriye ve Mezopotamya’ya bağlayan yol yapının görüş menzili içindedir. Ayrıca yakın çevresinde yer alan savunma yapıları ile bu stratejik noktaların korunması için bir savunma sistemi oluşturmaktadır. Konumunun bu ayrıcalıklı özellikleri, önemini yüzyıllarca korumasını ve işlevini sürdürmesini sağlamıştır. İnşa tarihi bilinmemekle birlikte orta çağda, Bizans, Ermeni, Haçlı ve Memluk hakimiyetine girdiği bilinmektedir. Mimarisiyle yer aldığı coğrafyada etkileyici bir siluet oluşturan yapının beden duvarı, burç, dendan, mazgal pencere gibi temel savunma elemanlarının yanında iç kalesi, giriş mekânı, şapeli ve çevresinde duvar kalıntıları bulunmaktadır. Temel olarak savunma prensiplerine uygun konumu ve mimari elemanlarıyla bölgenin ileri düzey savunma sistemine sahip olan yapılar ile benzer yaklaşımlar içerirken yere özgü çözümleri ile bu yapılardan ayrılmaktadır. Günümüzde Osmaniye ili sınırları içinde kalan yapı, arkeolojik sit alanı olarak tescillenmiştir. Korumaya yönelik bir müdahale görmeyen ve yoğun bitki örtüsü altındaki yapının savunma sisteminden 21.yy.’a ulaşanlar, çok sayıda yapısal kayba karşın, özgünlüğünü korumasıyla son derece değerlidir. Bu çalışmada, daha önce yapılan araştırmalar göz önüne alınarak, yapı ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Stratejik konumu ve içinde yer aldığı tarihi olaylar kısaca anlatıldıktan sonra yapısal öğeler yönünden zengin olan yapının, biçim ve yapım tekniği özellikleri ele alınmaktadır. Kilikya Bölgesi’nde mimari elemanlar yönünden benzer olduğu savunma yapıları ile karşılaştırma ve değerlendirmelerle çalışma devam etmektedir. Anlatımlar, haritalar, güncel görseller ve alan çalışmasında elde edilen ölçümlere uygun teknik çizimler ile desteklenmiştir.