Deprem Kaynaklı İkincil Afetler ve Türkiye Örneklemi

Türkiye Alpin Himalaya kuşağı üzerinde bulunduğu için aktif levha hareketlerinin sık yaşandığı bir ülkedir. Yaşanan depremler hem sosyolojik hem ekonomik büyük hasarlar verdiği gibi zaman zaman diğer afetleri de tetiklemekte ve bu ikincil felaketler yaşanan kayıplarını daha çok artırmaktadır. Çalışma kapsamında, depremin sebep olduğu ikincil doğal afetler incelenmektedir. Türkiye’de örnek teşkil edebilecek 5 ve üzeri şiddete sahip depremler sonrası yıkıma ya da kayba sebep olan örnekler araştırılmış; literatür taramaları ve vaka incelemeleri ile depremler sonrasında heyelan, çığ, tsunami ve su baskını gibi doğal afetlerin ön plana çıktığı tespit edilmiştir. Bu noktadan hareketle Türkiye’deki ilgili veri tabanlarındaki ve akademik araştırmalardaki afet haritaları araştırma yönteminin ana bileşeni olarak ele alınmıştır. Elde edilen afet haritaları çakıştırılarak ileri deprem riski taşıyan iller tablo haline getirilmiş, tablo üzerinde ikincil afetlerin risk yoğunlukları saptanmıştır. Sonuç olarak ise risk yoğunluklarının belirlendiği iller başta olmak üzere Türkiye genelinde dikkate alınması gereken deprem kaynaklı ikincil afetler için alınabilecek önlemler ortaya konmuştur. Çalışma, söz konusu önlemlerin belirlenmesi ve yeni araştırmaların bu alanda yoğunlaştırılabilmesi için bir başlangıç niteliği taşımaktadır.